Czy z wiekiem się tyje?

Zapewne każdy z was przynajmniej raz usłyszał stwierdzenie, że przybieranie na wadze wraz z wiekiem są wynikiem spowolnionego metabolizmu. Równie często powtarzanym zdaniem jest to, że trudności w redukcji i utrzymaniu masy ciała ktoś tłumaczy znaczenie wolnym metabolizmem i genami. Czy rzeczywiście tycie wraz z wiekiem jest czymś normalnym, bo metabolizm spowalnia? Wyjaśnijmy to raz na zawsze. 

Czy metabolizm spowalnia wraz z wiekiem?

Trudno uznać to stwierdzenie za zupełnie nieprawdziwe w końcu wraz z wiekiem w naszym organizmie zachodzi wiele zmian, spowalniający metabolizm wydaję się być zatem czymś logicznym. I rzeczywiście tak jest, ale! Według badania opublikowanego w 2021 roku tempo naszego metabolizmu między 20 a 60 rokiem życia nie zmienia się w znaczący sposób, a utrzymuje na stałym poziomie. A co dzieje się później? Metabolizm owszem zwalnia, jednak nie są to tak diametralne zmiany jak wiele osób sądzi. Tempo metabolizmu po 60 roku życia spada o około 0,7% z każdym rokiem. Zaskoczeni? Trudności z utrzymaniem masy ciała czy jej redukcją w niezależnie od wieku w ogromnym stopniu zależą od naszych wyborów żywieniowych i poziomu aktywności fizycznej. 

Jem mało, ale ciągle tyje

Wiele osób uważa, że na przestrzeni lat zmiany w ich diecie nie były znaczące, jednak kilogramy zaczęły pojawiać się same. Spowodowane może to być tym, że wraz z wiekiem znacznie zmienia się poziom aktywności — osoby młode są bardziej aktywne, więcej się ruszają, a zatem wydatkują więcej energii. Kiedy ograniczeniu ulega codzienna aktywność, także ta zawodowa i spontaniczna dzienny wydatek energetyczny staje się niższy. Jeśli spożywana ilość kalorii przekracza zapotrzebowanie, obserwujemy wzrost masy ciała. Jak widać, ewentualny wzrost masy ciała nie wynika ze spowolnionego metabolizmu, jednak najczęściej ze zmniejszenia poziomu aktywności. 

Jak „przyspieszyć” metabolizm?

Tempo metabolizmu spada wraz z wiekiem, co prawda w nie tak znacznym stopniu jak wiele osób sądzi. Czy istnieją jakieś sposoby na spowolniony metabolizm? Owszem i nie chodzi tu wcale o magiczne suplementy czy specjalne produkty spożywcze. Niezawodnym sposobem na przyspieszenie metabolizmu jest po prostu aktywność fizyczna. Ruch wcale nie musi oznaczać trudnych, wyczerpujących treningów. Liczy się każda forma aktywności. Spacer, nawet w spokojnym tempie jest dużo lepszym sposobem spędzania wolnego czasu niż długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej. Pamiętajmy, że spontaniczna aktywność fizyczna, czyli chociażby wchodzenie po schodach, robienie zakupów, wspomniane już spacery są bardzo ważnym aspektem wpływającym na wydatkowanie przez nas energii. 

Kiedy jeszcze metabolizm spowalnia?

Wymienione aspekty dotyczące tempa metabolizmu dotyczą osób zdrowych. Warto pamiętać, że przy zaburzeniach hormonalnych często dochodzi do spowolnienia metabolizmu. Mowa tutaj jednak o niewyrównanych farmakologicznie zaburzeniach. Przykładem może być niedoczynność tarczycy, gdzie w ciężkich przypadkach tempo metabolizmu może zwolnić o nawet do 37%. Warto raz jeszcze podkreślić, nie jest to reguła i dotyczy to przede wszystkim ciężkich, nieleczonych zaburzeń. Jeśli mimo tego, że dbasz o dietę i jesteś osobą aktywną, obserwujesz trudności w utrzymaniu odpowiedniej masy ciała, warto dokładnie sprawdzić stan zdrowia. Oczywiście pamiętanie o regularnych badaniach dotyczy każdego z nas. 

Sposoby na spowolniony metabolizm — podsumowanie 

Chociaż metabolizm spowalnia wraz z wiekiem, warto pamiętać, że nie są to tak znaczące zmiany jak mogłoby się wydawać. Główną przyczyną wzrostu masy ciała wraz z wiekiem jest po prostu zmiana trybu życia i ograniczenie aktywności fizycznej. Należy pamiętać, że kluczowym aspektem utrzymania prawidłowej masy ciała jest dostosowanie wartości energetycznej diety do zapotrzebowania. W momencie kiedy z różnych przyczyn jesteśmy mniej aktywni, powinniśmy spożywać odpowiednio mniej energii. Żyjemy w czasem, sprzyjających siedzącemu trybowi życia, dlatego szczególnie ważna jest dbałość o każdą formę aktywności, nawet jeśli będzie to tylko spacer czy przejażdżka rowerem. Zamiast szukać magicznych specyfików, obiecujących przyspieszenie metabolizmu warto skupić się na prawidłowo zbilansowanej diecie, dbałości o sen i wprowadzeniu regularnej aktywności fizycznej. 

Bibliografia:

  1. Pontzer H, Yamada Y, Sagayama H, et al. Daily energy expenditure through the human life course. Science. 2021;373(6556):808-812. doi:10.1126/science.abe5017
  2. Gier D. , Ostrowska L.: Choroba Hashimoto a otyłość. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2019; 10 (1): 10–15.
Przydatny artykuł? Będzie mi miło jeśli podasz go dalej. Dzięki!