Niedoczynność tarczycy, Czym ona jest ?
Jest to stan, w którym organizm wytwarza za małą ilość hormonów tarczycy, tak samo mówimy tutaj wszystkich objawach, które temu towarzyszą. Kobiety są znacznie części narażone na to schorzenie. Możemy przepuszczać że jedna na 14 kobiet, może zapaść na niedoczynność tarczycy. Mamy również doniesienia że ta granica się przesuwa i już co 5 kobieta jest narażona. Choroba ta występują o 6 razy częściej u kobiet niż mężczyzn. Należy podkreślić, że przy zaburzeniach pracy tarczycy dochodzi do zaburzenia wszystkich przemian w naszym organizmie!
Nie będę Wam teraz opisywał budowy tarczycy, jednak by zrozumieć w czym tak naprawdę jest problem, wymienię Wam za co jest ona odpowiedzialna:
-Układ odpornościowy
-Poprawny rozwój oraz metabolizm komórek (wszystkich)
-Ośrodkowy układ nerwowy
-Reguluje przemianę materii (metabolizm)
-Jest istotna dla prawidłowego rozwoju płodu
-Metabolizm cholesteroli
-Wykorzystanie węglowodanów
-Pobudza kurczliwość włókien mięśniowych
-Wpływa na poprawną budowę kośćca
Niestety dzisiejsze czasy, a szczególnie wzmożona aktywność osób trenujących (często połączona z dietami niskokalorycznymi), zwiększają ryzyko dysfunkcji tarczycy. Jest to bardzo poważny problem osób startujących w zawodach sylwetkowych ‼️
Jakie są przyczyny powstawania niedoczynności?
-Uszkodzona tarczyca
-Zaburzenia pracy przysadki mózgowej
-Zapalenie tarczycy
-Nieprawidłowo wykształtowania tarczyca
-Zbyt duży wysiłek fizyczny przy niskiej podaży kalorycznej
-Brak regeneracji
-Przewlekły stres
-Osłabiony układ odpornościowy ( choroby autoimmunologiczne)
-Niedobory pierwiastków np. Jodu
-Leczenie nowotworowe
-Dysfunkcja wątroby i jelit
-Urazy mechaniczne
-Toksyny dostarczane z pożywienia
Jak widzicie jest tego naprawdę dużo! Dlatego (moim zdaniem) o tarczyce powinien zadbać każdy człowiek, nawet ten który nie ma z nią żadnego problemu. Profilaktycznie dbanie, może nas uchronić od tego zaburzenia.
Jak poznać że nasz organizm ma problem z tarczycy?
Najlepiej było by zrobić badania! Moim zdaniem warto zbadać (mocna podstawa):
-Morfologia z rozmazem
-TSH, ft3, ft4
-Często polecane jest także USG tarczycy
-Przeciwciała anty tarczycowe (by wykluczyć choroby autoimmunologiczne)
-Kortyzol, prolaktyna, estrogen (bardzo często tarczyca jest powiązana i dysfunkcja tych hormonów)
Oczywiście to tylko skromna propozycja, warto by było zrobić znacznie szersze badania.
Nie będę Was dalej zanudzał „technicznym” opisem. Bo jestem przekonany ze większość osób które to czyta, chciała by się dowiedzieć co zrobić kiedy już taki problem powstaje ?
Oczywiście leczenie niedoczynności tarczycy, powinno być przeprowadzone przez lekarza. Dietetyk może zasugerować konsultację z endokrynologiem , oraz dać wytyczne dotyczące diety, treningu i suplementacji, by wspomóc proces leczenia
DIETA
W diecie osoby która ma niedoczynność tarczycy, warto wystrzegać się produktów które mogą utrudniać wchłanialność ważniejszych pierwiastków które będą nam potrzebne! Oczywiście zauważcie, nie piszę o całkowitej eliminacji, lecz ograniczeniu! Moim zdaniem warto uważać na:
-Kapusta, kalafior, fasola limeńska, orzechy ziemne, słodkie ziemniaki, kukurydza i brokuły utrudniają wchłanianie jodu oraz zawierają czynniki wolotwórcze. Oczywiście proces gotowania to neutralizuje.
-Soja – zawiera czynniki wolotwórcze, oraz ogranicza wchłanianie jodu, głownie przez dużą zawartość goitrogenów
-Gluten – warto ograniczyć w naszej diecie, nawet w przypadku gdy nie mamy problemów z tolerancją glutenu. W internecie zożna znaleźć informację że pobudza układ odpornościowy do produkty substancji „autoprzeciwciał”. Wpływa to negatywnie zarówno na nasz układ odpornościowy jak i na liczne organy (np. Jelita) – przyznaje, to wciąż ciężki temat ???? wolał bym tego nie poruszać, tylko przeglądać temu co będzie dalej, jak będzie więcej badań. Niestety dziś nie mamy takich badań, by stwierdzić że gluten działa negatywnie. Mimo że mam niedoczynność, czasem zjem i żyje … ale ograniczam.
-Mleczne przetwory – należy przyznać że faktycznie są prace które wskazują że nabiał jest mocno przetworzony. Kiedyś wstawiałem obszerną pracę, która się skupiała na zawartości estrogenu oraz IGF w produktach mlecznych. Moim zdaniem ten problem dotyczy głownie mocno przetworzonych produktów. Jeżeli będziemy wybierać produkty ekologiczne, raczej nie będziemy mieć z tym problemów. Czemu napisałem „raczej” ? Jednak po przez swoje doświadczenie zaobserwowałem ze eliminacja nabiału wpływa pozytywnie na samopoczucie, lecz jednak nie wszystkich. Dlatego swoim podopiecznym zalecam stosować nabiał 2-3 razy w tygodniu i obserwować reakcję swojego organizmu.
-Pestycydy oraz inne związki pochodzenia chemicznego – szczególną uwagę należy zwrócić na fluor. Znajduje się on nie tylko w pożywienie, lecz szczególnie w wodzie pitnej, dlatego należy wybierać odpowiednio wodę. Fluor konkuruje (zaburza wytwarzanie) z TSH, tym samym zmniejsza wytwarzanie hormonów tarczycy. Praktycznie wszystkie pestycydy zaburzają pracę tarczycy i mogą prowadzić do powstawania guzków jak i nowotworów tarczycy.
No i oczywiście, niskokaloryczne diety (z mocno ujemnym bilansem) są najgorszym pomysłem, ponieważ regeneracja u osób z tą chorobą jest bardzo słaba.
Suplementacja
Moim zdaniem to dość ważny aspekt! Ostatnio na youtube dodawałem film o suplementacji, czy jest potrzebna i uważam że trzeba go zobaczyć by zrozumieć! Osoby które mają niedoczynność, są znacznie bardziej narażone na braki różnych pierwiastków oraz ich zapotrzebowanie będzie większe. Szczególnie kiedy mówimy o osobach aktywnych.
-Jod – jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy. Zapotrzebowanie dorosłego człowieka wynosi około150 mikrogramów. Możemy go znaleźć w wodorostach, owocach morza oraz rybach, jak również niektórych rodzajach soli (jodowana sól morska). Jeżeli chodzi o suplementację… Należy zachować pewną ostrożność. Najnowsze badania wskazują że w obecności selenu efekty powinny być dobre, jednak niektórzy źle mogą reagować na dodatkowy jod, szczególnie w przypadku chorób autoimmunologicznych. Przed suplementacją preparatem który zawiera jod, należy zbadać poziom jodu w organizmie. Jest to koniecznie przed braniem tego suplementu. Bez możliwości zbadania, proponuje nie stosować tego typu produkty!
-Selen – niezbędny pierwiastek do produkcji hormonów tarczycy. Jest niezbędny dla prawidłowej pracy enzymów, które zamieniają T4 w T3. Selen zmniejsza ryzyko na zachorowania na raka jak i chorób autoimmunologicznych. Możemy to znaleźć w takich produktach jak łosoś, drób, orzechy włoski i brazylijskie. Dawka zalecana na dzień to 100mcg. Temu suplementowi poświęcę osobny artykuł
-Cynk – niezbędny do pracy układu odpornościowego, oraz zbyt mała obecność tego pierwiastka obniża poziom hormonów tarczycy 10-30mg
-Tyrozyna – aminokwas, bez którego nie wytworzymy hormonów tarczycy. Np. T4 składa się z 2 cząsteczek tyrozyny i 4 jodu.
-Przy zaburzonej konwersji hormonów tarczycy, warto dodać suplementację witaminę A w dawce 10000 oraz dodać witaminy z grupy B, szczególnie B6 oraz B12
-Zaburzona konwersja może być również spowodowana niedoborem żelaza! Tutaj zalecał bym dokonać badań
Trening
To chyba najcięższy dla mnie temat. Jedni mówią że nie wolno dużo trenować, oraz należy unikać aktywności o charakterze interwałowym. Drudzy zaś mówią że trenują sporo, robią interwały i jest super. Moim zdaniem każdy jest inny i należy tutaj podejść indywidualnie do tej kwestii. Jednak uważam że jeżeli ktoś wcześniej nie miał większej aktywności, to skłaniał bym się do 3-4 treningów w tygodniu. Należy pamiętać ze tarczyca jest poniekąd odpowiedzialna za nasz metabolizm, czyli i w pewnym stopniu naszą regeneracje. Osoby z niedoczynnością powinny szczególnie uważać w tym aspekcie, by nie pogorszyć wysiłkiem swój stan zdrowia.
Sam mam niedoczynność tarczycy już kilka ładnych lat, biorę leki na to. Lecz czuje się świetnie, trenuje dużo (za dużo) i nie mam problemu z zatrzymywanie wody, jak i przybieraniem nadmiernych kg. Wszystko to kwestia dbałości, oraz racjonalnego podejścia. Napisał bym więcej… ale już jest ponad 3 strony A4 :D